Η δυνατότητα της ολοκληρωμένης εκτίμησης της αιμοδυναμικής κατάστασης που παρέχεται με την ρεοκαρδιογραφία (ΡΚΓ), την καθιστά αναγκαία σε οποιεσδήποτε παθήσεις που συνοδεύονται από αιμοδυναμικές διαταραχές, σε καταστάσεις που είναι πιθανό να προκαλέσουν αιμοδυναμικές διαταραχές, σε φαρμακευτική αγωγή που επιδρά σε αιμοδυναμικές παραμέτρους. Οι δυνατότητες των σύγχρονων συστημάτων καταγραφής και ελέγχου, σύντομα θα ανοίξουν νέες προοπτικές.
Η ρεοκαρδιογραφία χρησιμοποιείται σήμερα για την:
● ΔΙΑΓΝΩΣΗ, ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ, ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΠΑΘΗΣΕΩΝ
● ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΦΑΡΜΑΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
● ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΜΕ ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
Η απλότητα της εφαρμογής, η σταθερή τοποθέτηση των αισθητήρων και η δυνατότητα συνεχούς καταγραφής, επιτρέπουν την εφαρμογή της ΡΚΓ σε:
Η αξιοπιστία της, η φιλικότητα προς τον ασθενή (συγκρίσιμη με το ΗΚΓ) και η ασφάλειά της, την καθιστά ιδιαίτερα ελκυστική τόσο στους εξωτερικούς, τόσο και στους εσωτερικούς ασθενείς σε:
Προληπτικάcheck upσε παιδιά, εφήβους, ενήλικες, ηλικιωμένους, σε αθλητές, σε εγκυμονούσες, σε προεγχειριτικούς ελέγχους, κ.α..
ØΔιαφοροποίηση χρόνιας ή εύκολης κόπωσης, δύσπνοιας, αδυναμίας, κ.λ.π., με την εκτίμηση της επαρκούς ή μη τροφοδοσίας των ιστών με οξυγόνο (μέτρηση τροφοδοσίας οξυγόνου DO2)
ØΕκτίμηση της τάσης κατακράτησης υγρών, αύξησης της συσταλτικότητας του μυοκαρδίου,μείωσης της ελαστικότητας των αρτηριών
ØΈλεγχος της καρδιακής λειτουργίας σε αθλητές, εγκυμονούσες, ηλικιωμένους, προεγχειρητικούς ασθενείς, άτομα με αυξημένο κίνδυνο, κ.λ.π.
ØScreening πληθυσμού για καρδιαγγειακές παθήσεις (διάγνωση ορισμένων βαλβιδοπαθειών, εκτίμηση αντιρροπούμενων καταστάσεων και πρόωρων διαταραχών)
ØΠαρακολούθηση των μεταβολών σε προληπτική αγωγή (π.χ., δίαιτα, άσκηση)
ØΕξακρίβωση των αιμοδυναμικών αιτιών υπέρτασης / υπότασης
ØΕκτίμηση της αιμοδυναμικής κατάστασης (σχέση πίεσης - ροής αίματος)
ØΕξατομικευμένη επιλογή των αντιυπερτασικών φαρμάκων, βάσει αντικειμενικών ποσοτικών κριτηρίων (μονοθεραπεία ή συνδυαζόμενη αγωγή)
ØΕκτίμηση της δοσολογίας χορήγησης των φαρμακευτικών ουσιών
ØΣτοχευόμενη επίτευξη νορμοτασικής και νορμοδυναμικής κατάστασης
ØΔυναμική παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της αγωγής με ποσοτικά κριτήρια
ØΕξακρίβωση των αιμοδυναμικών μεταβολών υπό την επίδραση της φαρμακευτικής αγωγής ή της δίαιτας, καθώς και των αιμοδυναμικών αιτιών της μη ανταπόκρισης στην φαρμακευτική αγωγή
Αξιολόγηση αιμοδυναμικής επίδρασης καρδιαγγειακών και μη φαρμάκων
Εκτός των καρδιαγγειακών φαρμάκων, πολλά άλλα φάρμακα μπορεί να επιδρούν στην αιμοδυναμική κατάσταση, όπως π.χ., η σιμετιδίνη ή η ομεπραζόλη, τα αντιφλεγμονώδη, η θυρορμόνη, κ.α.. Πολύ συχνά, η θεραπεία ενός ασθενή απαιτεί την λήψη αρκετών διαφορετικών φαρμάκων, των οποίων η αιμοδυναμική επίδραση δεν είναι γνωστή. Με την ΡΚΓ αιμοδυναμική παρακολούθηση είναι δυνατή η εκτίμηση του βαθμού της επίδρασης της συνδυαζόμενης θεραπείας και η έγκαιρη αντιμετώπιση πιθανών παρενεργειών.
Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια έχουν εξαιρετικά ασταθή αιμοδυναμική εικόνα, λαμβάνουν πολλών ειδών φάρμακα με διαφορετική αιμοδυναμική επίδραση και οι εισαγωγές σε νοσοκομεία είναι συχνότατες. Οι θεράποντες ιατροί (εξωτερικοί ή νοσοκομειακοί), αν δεν έχουν την δυνατότητα άμεσης αξιολόγησης της αιμοδυναμικής κατάστασης, αδυνατούν να διαχειριστούν κατάλληλα την φαρμακευτική αγωγή. Ο ΡΚΓ έλεγχος προσφέρει στην:
Διαφοροποίηση της καρδιογενούς από την πνευμονική δύσπνοια
Η διαφοροποίηση της δύσπνοιας καρδιογενούς προέλευσης από την πνευμονική είναι συχνά δύσκολη σε ορισμένες κατηγορίες ασθενών. Ο ρεοκαρδιογραφικός έλεγχος της αιμοδυναμικής κατάστασης επιτρέπει την αξιολόγηση της καρδιακής λειτουργίας, και συνεπώς, την συμβατότητα της αιμοδυναμικής κατάστασης με την συμπτωματολογία.
Η "σκληρή" αορτή επιβαρύνει την καρδιακή λειτουργία και έχει αρνητική επίδραση στην πρόγνωση. Η ταχύτητα του σφυγμικού κύματος (PulseWaveVelocity), η οποία χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση των ελαστικών ιδιοτήτων της αορτής, είναι πλέον εύκολα μετρούμενη με την ρεογραφία.
Ο σακχαρώδης διαβήτης, εκτός από τις περιφερικές αρτηριοπάθειες που προκαλεί, πολύ συχνά συνοδεύεται και από διαταραχές της κεντρικής κυκλοφορίας του αίματος. Με την ΡΚΓ παρακολούθηση δίνεται η δυνατότητα εξακρίβωσης και ελέγχου αυτών των διαταραχών σε πολύ πρώιμα στάδια.
Οι διαταραχές της πνευμονικής λειτουργίας επηρεάζουν την τροφοδοσία των ιστών με οξυγόνο και την κεντρική κυκλοφορία του αίματος. Με την ΡΚΓ παρακολούθηση δίνεται η δυνατότητα ενός αποτελεσματικότερου ελέγχου της τροφοδοσίας των ιστών με οξυγόνο, μέσω της επίδρασης στην καρδιακή παροχή.
Οι ορμόνες του θυρεοειδή έχουν σημαντική επίδραση στην καρδιαγγειακή λειτουργία (συσταλτικότητα μυοκαρδίου, καρδιακή συχνότητα, αγγειοσυσταλτικότητα). Συχνά, ο υποκλινικός υπερθυρεοειδισμός δίνει καρδιαγγειακά συμπτώματα. Με την ΡΚΓ παρακολούθηση δίνεται η δυνατότητα αξιολόγησης της επίδρασης των θυρεοειδοπαθειών στην κυκλοφορία του αίματος και την καρδιακή λειτουργία, όπως και των φαρμακευτικών ουσιών αντιμετώπισής τους.
Οι νεφροπάθειες συνοδεύονται συχνά από αιμοδυναμικές διαταραχές (κατακράτηση υγρών, πρόκληση αγγειοσύσπασης) που οδηγούν σε υπέρταση και καρδιακή ανεπάρκεια. Με την ΡΚΓ παρακολούθηση δίνεται η δυνατότητα εξακρίβωσης αυτών των διαταραχών σε πρώιμα στάδια. Η δυνατότητα αντικειμενικού προσδιορισμού της κατάστασης των υγρών του οργανισμού σε συνδυασμό με την μέτρηση του όγκου παλμού επιτρέπει τον καλύτερο έλεγχο της χορηγούμενης θεραπείας.
ØΕκτίμηση της αιμοδυναμικής κατάστασης κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης, για την αξιολόγηση και την βελτιστοποίηση της θέσης του ασθενή, τον προσδιορισμό της βέλτιστης κατάστασης των υγρών και την προσαρμογή της θεραπείας για κάθε ασθενή.
ØΑποτροπή της αιμοδυναμικής κρίσης, με την παρακολούθηση των τάσεων και της ανίχνευσης των αιμοδυναμικών μεταβολών για πρώιμη επέμβαση.
ØΆμεση αξιολόγηση της αρχικής αιμοδυναμικής κατάστασης οποιουδήποτε ασθενή.
ØΠαρακολούθηση των τάσεων και ανίχνευση των αιμοδυναμικών μεταβολών για πρώιμη επέμβαση.
ØΠαρακολούθηση της τιτλοποίησης των φαρμάκων και της διαχείρισης των υγρών, για την αξιολόγηση και την βελτιστοποίηση της θεραπείας.
ØΒοήθεια στην επεμβατική προσέγγιση και τον καθορισμό των αναγκών διεξαγωγής της.
ØΜπορεί να αποτελέσει την γέφυρα μεταξύ του αιματηρού και του αναίμακτου ελέγχου της αιμοδυναμικής, επιτρέποντας την πρώιμη αφαίρεση των επεμβατικών καθετήρων.
ØΕπιτρέπει την αιμοδυναμική εκτίμηση σε ασθενείς, στους οποίους οι επεμβατικοί χειρισμοί αντενδείκνυνται ή δεν είναι συνήθως χρησιμοποιούμενοι:
◊Αδυναμία για επεμβατική προσέγγιση
◊Ενδοκαρδιακοί βηματοδότες
◊Θρομβολυτική θεραπεία
◊Δυσλειτουργία βαλβίδων της δεξιάς καρδίας
◊Υψηλός κίνδυνος μόλυνσης
Ο έλεγχος της καρδιακής παροχής με επεμβατικό καθετήρα είναι όχι μόνο υψηλού κόστους, αλλά περικλείει επίσης έναν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης για τον ασθενή. Η ΡΚΓ μπορεί πολύ συχνά να αντικαταστήσει τον καθετήρα, είναι πιο οικονομική, ασφαλής και εύκολα πραγματοποιήσιμη.
Η μειωμένη μυοκαρδιακή συσταλτικότητα είναι ένα από τα πρώτα σημάδια της πρόωρης απόρριψης καρδιών. Ο έλεγχος με την ΡΚΓ μπορείνα χρησιμεύσειως μια πολύτιμη, μη αιματηρή προσθήκη στον μετεγχειρητικό έλεγχο για πρώιμη απόρριψη.
Οι διάφορες παράμετροι (AV-καθυστέρηση, μέγιστος βηματοδοτικός ρυθμός) των βηματοδοτών απαιτούν εξατομικευμένη ρύθμιση (που μπορεί να είναι μια χρονοβόρα διαδικασία, η οποία πραγματοποιούμενη με τη δοκιμή και το λάθος μπορεί να μην επιτύχει το αληθινό βέλτιστο).
Η ΡΚΓ επιτρέπει την γρήγορη βελτιστοποίηση των ρυθμίσεων των βηματοδοτών, με τη μέτρηση της καρδιακής παροχής και άλλων αιμοδυναμικών παραμέτρων.
Στους ασθενείς με διπλοεστιακούς βηματοδότες, η καρδιακή παροχή μπορεί να ποικίλει σημαντικά με την αλλαγή της AV καθυστέρησης. Με τον κτύπο προς κτύπο έλεγχο του όγκου παλμού, που είναι διαθέσιμος με την ΡΚΓ, η καρδιακή παροχή μπορεί να αξιολογηθεί σε ένα ευρύ φάσμα AV καθυστερήσεων μέσα σε λίγα λεπτά.
Πολλές καταστάσεις (στρες, λήψη τροφής, κρύο, ζέστη, υψόμετρο, κ.λ.π.) επιδρούν στην κεντρική κυκλοφορία του αίματος. Η ΡΚΓ χρησιμοποιείται ευρύτατα για την μελέτη διαφόρων επιδράσεων στην καρδιαγγειακή λειτουργία.
Οι εκτακτοσυστολές και άλλα είδη αρρυθμιών μπορεί να επιδεινώνουν την καρδιακή παροχή, και συχνά, ο βαθμός αυτής της επίδρασης καθοδηγεί την θεραπευτική αντιμετώπιση (π.χ., εκτακτοσυστολές με αιμοδυναμική επιδείνωση). Με την ΡΚΓ αιμοδυναμική εκτίμηση, ο βαθμός των αιμοδυναμικών διαταραχών μπορεί να αξιολογηθεί εύκολα.
Πολλά νέα ή και παλαιά φάρμακα, επιδρούν στις παραμέτρους της κεντρικής κυκλοφορίας του αίματος και την καρδιακή λειτουργία. Η ΡΚΓ επιτρέπει την εύκολη εκτίμηση αυτών των επιδράσεων και συνεπώς, την μελέτη των αιμοδυναμικών μηχανισμών δράσης των φαρμάκων.
Η δυνατότητα ανάλυσης του καρδιακού κύκλου με την μέτρηση των διαφόρων φάσεών του, καθιστά την ΡΚΓ ένα ισχυρό εργαλείο στις φυσιολογικές μελέτες.
Οι εξελίξεις στην τεχνολογία, σύντομα θα διευρύνουν τις δυνατότητες της ΡΚΓ. Η ταυτόχρονη αξιολόγηση της κεντρικής κυκλοφορίας μαζί με την περιφερική, πιθανώς θα ανοίξει νέες προοπτικές στην διάγνωση, πρόγνωση και θεραπευτική προσέγγιση πολλών παθήσεων.